در هر جشنواره‌ای معمولاً عده‌ای به خاطر عدم راه‌یابی اثرشان به بخش مسابقه جزو معترضان به هیئت انتخاب و روند داوری جشنواره قرار می‌گیرند؛ خواه این جشنواره یک جشنواره فیلم و کتاب باشد و خواه در مفهومی آکادمیک یک همایش و کنگره‌ی علمی.

طی دو سه روزی که از اعلام فیلم‌های راه‌یافته به بخش سودای سیمرغ سی و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر می‌گذرد، موضع‌گیری‌های مختلفی از سوی هنرمندان و اهالی رسانه صورت گرفته است. جدا از اینکه این موضع‌گیری‌ها بعضاً احساسی و به طرفداری از یک جریان، گروه و یا فرد خاص صورت می‌گیرد، همه‌ی اعتراض‌ها حول چند فیلم محدود می‌چرخد که ازقضا قریب به 99 درصد معترضان این فیلم‌ها را ندیده‌اند!

نگارنده در این یادداشت کوتاه سعی می‌کند به‌دوراز حواشی مرسوم در جشنواره‌های فیلم فجر، از زوایای مختلف، انتخاب هیئت انتخاب را موردبررسی قرار دهد.

1) فرار از حاشیه‌ها:

برگزاری سی‌ودو دوره جشنواره‌ی فیلم فجر تجربه‌ی بسیار خوبی برای دست‌اندرکاران جشنواره‌ی سی و سوم است تا جشنواره‌ی امسال را به بهترین کیفیت ممکن و به‌دوراز حاشیه‌های جنجالی برگزار کنند. هرچند «حاشیه‌ها» همواره وجود داشته و خواهند داشت منتهی نوع برخورد مسئولان با این حاشیه‌ها متفاوت است.

اولین مسئله این است که یک فیلمِ خارج از هنجارهای انقلابی و دینی، مخاطبان دلسوز سینما و فرهنگ اسلامی را به موضع‌گیری علیه مسئولان جشنواره و در سطحی بالاتر خودِ دولت وادار می‌کند. طبیعی است که مسئولان نیز برای جلوگیری از این مناقشات سعی در عدم اکران فیلم‌های مسئله‌دار داشته باشند. از زاویه‌ای دیگر همین موضع‌گیری‌های منفی باعث می‌شود تا برای اکران عمومی یک فیلم در سال بعد هم مشکلاتی به وجود آید و گاه با فشارهای وارد از سوی مخالفان، فیلم به‌هیچ‌وجه رنگ پرده را نبیند. (مثل فیلم «خانه‌ی پدری» که فقط سه روز اکران محدود شد).

متنی که در ادامه می‌خوانید، بخش پایانی گزارشی 71 صفحه‌ای‌ست که سال گذشته در خصوص جشنواره سی و یکم فیلم فجر نوشته بودم. شاید با دیدن عنوان متن انتظار داشته باشید بحثی در این خصوص بخوانید ولی هدف از این چند پاراگراف فقط بیان یک دغدغه در خصوص اهمیت محتوا در نگاه بعضی از افراد است. با اینکه امسال به دلیل مشغله‌های بسیار نتوانستم فیلم‌های جشنواره را ببینم اما گزارش‌ها و نقدهایی که از دوستان می‌شنوم چندان امیدوارکننده نیست؛ هرچند معتقدم براساس اختلاف سلیقه‌ها نمی‌توان صد در صد به نقد دوستان اکتفا کرد.

در بین فیلم‌های جشنواره سال گذشته، «اشیا از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیک‌ترند» اولین ساخته‌ی نرگس آبیار در بخش نگاه نو جشنواره به نمایش درآمد که فیلم متوسط و شاید بتوان گفت ضعیفی بود و امسال «شیار 143» فیلمی است که همه‌ی نگاه‌ها را به خودش جلب کرده است و «مریلا زارعی» به احتمال بسیار یکی از کاندیداهای جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن خواهد بود. برای خانم آبیار آرزوی موفقیت می‌کنم و امیدوارم سال آینده با اثری به نسبت قوی‌تر از فیلم اخیرشان در جشنواره شرکت کنند.

در ادامه متن سال گذشته بنده را بخوانید:

پاسخ به سوال فوق [تکنیک مهم‌تر است یا محتوا؟] هرچند به نظر ساده می‌آید، اما یکی از کلیدی‌ترین سوالات مطرح در حوزه‌ی فرهنگ است. چه آنکه نمونه‌های بسیار زیادی وجود دارند که یا بسیار تکنیکی و فاقد محتوای مشخص و قابل استفاده هستند و یا آنکه با محتوای بسیار خوب و بدون تکنیک می‌باشند.

جشنواره سی و یکم فیلم فجر با تمام حواشی خود به پایان رسید و باید منتظر اکران عمومی فیلم‌ها و فروش آنها باشیم. قبل از جشنواره، مسئولین سینمایی تاکید بسیاری داشتند که امسال سال معرفی کارگردانان جدید به سینمای ایران است. امروز می‌توانیم به راحتی 12 فیلم از 16 فیلم بخش نگاه نو را فیلم‌هایی با نگاه مثبت به زندگی و امیدوارکننده بدانیم اما به‌راستی چند درصد از این فیلم‌ها واقعاً فیلم سینمایی هستند؟! آیا این مسئله اهمیتی هم برای ما دارد؟ آیا ما ملزم به ساخت فیلم انقلابی و دینی هستیم و به مخاطب کاری نداریم؟

پاسخ به این سوالات بخش بزرگی از شبهات ذهنی ما را برطرف خواهد کرد. اجازه دهید سوال خود را جور دیگری مطرح کنیم. آیا تقدیر از فیلمی مثل «گام‌های شیدایی» در دومین دوره‌ی جایزه‌ی سینمایی گفتمان انقلاب اسلامی کار صحیحی بود؟ اثری که به جرأت می‌توان گفت یک میلیارد بودجه‌ی اختصاص یافته به فیلم را با فیلمنامه‌ای ضعیف و کارگردانی‌ای بدتر از آن نابود کرده بود. یا ما نباید فیلمی با محتوای دینی چون پیاده‌روی زائران اربعین حسینی و مسلمان شدن یک سرباز آمریکایی بسازیم یا وقتی چنین سوژه‌ای را کار می‌کنیم فیلم خوب و بدون نقصی بسازیم.

جشنواره‌ی سی و یکم چند فیلم با محتوای صحیح دینی و انقلابی داشت که تعدادی از آنها استانداردهای سینمایی را رعایت کرده بودند. با این حال استمرار این نگاه مثبت در کنار تقویت تکنیک و رسیدن به فرم صحیح سینمایی، نوید آینده درخشانی را برای سینمای ایران می‌دهد. سینمای ایران با برجسته‌کردن نقاط ضعف و دست گذاشتن بر زشتی‌های آن پیشرفت نخواهد کرد (کاری که 34 سال انجام شده ولی تغییری در وضع سینما به‌وجود نیامده است) بلکه مشاهده و تقویت نقاط مثبت و به حاشیه‌راندن نکات منفی است که سینما را به گفتمان انقلاب اسلامی نزدیک می‌کند.

مروری کوتاه بر مهم‌ترین اتفاقات جشنواره‌های فیلم فجر

اولین دوره (1361):

فیلم‌های مهم این دوره: «مرگ یزدگرد» بهرام بیضایی و «خط قرمز» مسعود کیمیایی.

در این دوره 160 عنوان فیلم در بخش‌های مسابقه سینمای ایران، چشم انداز سینمای کوبا، سینمای ایتالیا از نئورالیسم تا امروز، سرخ‌پوستان و سیاه‌پوستان در سینما، سینمای کودکان و نوجوانان و سینمای ایران پس از انقلاب اسلامی به نمایش درآمد.

در دوره‌ی اول جشنواره، جایزه‌ای اهدا نشد.

دوره دوم (1362):

کارگردانانی چون رسول صدرعاملی، محمدعلی سجادی و محسن مخملباف به جامعه هنری معرفی شدند و فیلم‌هایی چون «توبه نصوح» و «استعاذه» رگه‌هایی از سینمای دینی ـ انقلابی را تجربه کردند.

جایزه بهترین کارگردانی را خسرو سینایی برای فیلم «هیولای درون» گرفت.

دوره سوم (1363):

آغاز حکومت ده دوره‌ای سید محمد بهشتی به عنوان دبیر جشنواره بود.

«مترسک» به کارگردانی حسن زاهدی جایزه بهترین فیلم و یدا... صمدی برای «مردی که زیاد می‌دانست» جایزه بهترین کارگردانی را گرفت.

از دیگر فیلم‌های این دوره می‌توان به «گل‌های داوودی»، «تاتوره» و «کمال الملک» اشاره کرد.

دوره چهارم (1364):

کیانوش عیاری برای «تنوره دیو» جایزه بهترین کارگردانی را گرفت.

چند فیلم دیگر این دوره: «اولی‌ها» عباس کیارستمی، «بهار» ابوالفضل جلیلی، «جاده‌های سرد» مسعود جعفری جوزانی، «پدربزرگ» مجید قاری‌زاده، «خط پایان» محمدعلی طالبی و «اتوبوس» یدا... صمدی.

دوره پنجم (1365):

فیلم‌های جشنواره‌ای با مخاطبین خاص که عمدتاً معناگرا بودند، متولد شدند. از جمله «خانه دوست کجاست» اثر عباس کیارستمی.

«پرواز در شب» اثر رسول ملاقلی‌پور جایزه بهترین فیلم را گرفت.

چند فیلم دیگر این دوره: «گزارش یک قتل»، «دست‌نوشته‌ها»، «شیر سنگی» و «ناخدا خورشید».

یادداشتی بر فیلم استرداد

در کشوری با تاریخ و تمدن چندین هزار ساله، هزاران داستان تاریخی می‌توان یافت که هر کدام قادر هستند سوژه یک فیلم سینمایی یا یک مجموعه داستانی باشند اما آنچه که باعث شده تا افراد کمتری به سمت ساخت این نوع از فیلم‌ها بروند چند عامل کلی از جمله هزینه‌های ساخت، نیاز به تحقیق و پژوهش بسیار، ساخت دکورهای سنگین در برخی از موارد، زمان طولانی تولید و... است که به همین دلایل در ایران به‌جز سرمایه‌گذار دولتی، سرمایه‌گذار خصوصی به سمت ساخت این نوع از آثار نمی‌رود.

«استرداد» که در ژانر درام تاریخی جای می‌گیرد، سومین ساخته‌ی علی غفاری در مقام کارگردانی یک فیلم سینمایی است که به مسئله‌ی گرفتن غرامت از متفقین پس از پایان جنگ جهانی دوم می‌پردازد. این غرامت که بیش از 11 تن طلا است باید از شوروی به ایران برسد. حمید فرخ‌نژاد سرهنگ ارتش شاهنشاهی است و مامور می‌شود تا به مسکو رفته و این محموله را تحویل بگیرد اما در این سفر افرادی وی را همراهی می‌کنند که هر کدام قصد دارند به نحوی این طلاها را به چنگ بیاورند.

«استرداد» با تعلیق‌های بسیار خوبی که در داستان دارد، فیلم‌برداری، طراحی صحنه، جلوه‌های ویژه و هزینه پنج میلیارد تومانی یکی از آثار فاخر جشنواره سی و یکم بود که توانست 4 سیمرغ بلورین جشنواره را نیز تصاحب کند. با اینکه تغییراتی در پایان داستان صورت گرفته و 15 دقیقه از فیلم نیز حذف شده است اما به نظرِ برخی از کارشناسان، «استرداد» از نظر تاریخی دچار تحریف‌هایی نیز شده است که شاید جمله‌ی ابتدای فیلم مبنی بر «برداشت آزادی از واقعه‌ی...» توجیهی برای این کار بوده است!

برخی از ایرادات تاریخی این فیلم را می‌توان در موارد ذیل بررسی نمود:

1) در اصل اینکه آیا این غرامت به ایران داده شده است یا نه هنوز تردید وجود دارد!

2) راه‌آهن ایران در سال 1350 به راه‌آهن ترکیه متصل شده است یعنی 16 سال پس از تاریخی که وقایع فیلم رخ می‌دهد؛ پس امکان انتقال طلاها به ترکیه وجود نداشته است.

3) در زمان وقوع این ماجرا، در ارتش شاهنشاهی افسر زن وجود نداشته است.

4) و...

«خودزنی» دومین تجربه‌ی احمد کاوری در مقام کارگردانی یک فیلم سینمایی است. «نفوذی»، اولین فیلم سینمایی او توانست نظر بسیاری از منتقدان را به خودش جلب کند. وی به غیر از کارگردانی، در چند پروژه سینمایی دستیار کارگردان، نویسنده، برنامه‌ریز و حتی بازیگر نیز بوده است.

کاوری متولد 1344 در کشور عراق است که سال‌های زیادی را در خوزستان زندگی کرده و دوران دفاع مقدس را به خوبی درک کرده است. همین مسئله یکی از دلایل علاقه‌ی او به سینمای جنگ است. وی فعالیت هنری خود را از سال 64 با کار تئاتر شروع کرده و در سال 70 چند فیلم کوتاه مستند و گزارشی را کارگردانی کرده است. در این یادداشت قصد داریم تحلیلی کوتاه داشته باشیم بر آخرین اثر او که هم‌اکنون در حال اکران است.

«خودزنی» اقتباسی از رمان 144 صفحه‌ای «دزد و سگ‌ها» نوشته «نجیب محفوظ»، نویسنده مصری است که تبدیل آن به فیلمنامه خودزنی 7 ماه به طول انجامیده است.

کیانوش ذبیحی با بازی درخشان امیررضا دلاوری در زندان متوجه می‌شود که همسرش (در واقع همسر دوم او) طلاق غیابی گرفته و به ازدواج یکی از دوستانش درآمده است. وی پس از آزادی از زندان تلاش می‌کند تا دخترش را از همسر سابقش بگیرد. داستان در بستر این کشمکش‌ها شکل می‌گیرد.

عفاف و حجاب یکی از ارکان اساسی فرهنگ جامعه اسلامی ما است که در طی سال‌های پس از انقلاب، همواره محل بحث و چالش‌های فراوانی بوده است. درحالی‌که عفاف مفهومی فردی و اجتماعی است، حجاب امری صرفاً اجتماعی می‌باشد که نقش مهمی در تحکیم پایه‌های اخلاقی و انسانی جامعه دارد.

در این میان سینما به‌عنوان رسانه‌ای پویا و محبوب با پتانسیل‌های بالا، جایگاه ویژه‌ای در امر حفظ و ترویج حجاب دارد. هنر سینما و جذابیت همراهش، همان‌طور که می‌تواند مروج حجاب باشد، می‌تواند عنصر موثری در سرکوب و تخریب چهره حجاب در جامعه باشد. چه بسا اگر نتواند رسالت خود را در این زمینه به خوبی اجرا کند، آثار زیان‌بارتری نسبت به سایر محصولات فرهنگی، به بار آورد. الگوبرداری از هنرمندان جدا از درست یا نادرست بودنش، امری اجتناب‌پذیر است.

ناگفته نماند که سینماگران ما وظیفه بسیار سخت‌تری نسبت به سایر هم‌کیشان خود در سایر نقاط جهان دارند. ایستادگی در برابر فطرت اصیل سینما که هنری برخاسته از شهوت و شهرت است و ایفای نقش همراه با عنصر جذابیت و سرگرمی، بدون انگاره‌های جنسی و خودنمایی کار بسیار مشکلی است.

قابل ذکر است که سینمای فعلی ایران، همواره بسیار پاک و انسانی‌تر از سینمای غرب بوده است. با این حال مسیری که این سینما طی می‌کند با مسیر آرمانی و مورد انتظار ما بسیار فاصله دارد.

بررسی کارنامه سینمایی دولت نهم و دهم از این جهت قابل اهمیت است که نمی‌توان نقش مهم و تاثیرگذار  مسئولین را در صدر مدیریت فرهنگی و هنری کشور، انکار کرد.

سینمای ایران درحالی وارد چهارمین دهه‌ی خود می‌شود که سه دوره متفاوت را پشت سر گذاشته است؛

خبر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل:

 اختتامیه بخش تجلی اراده ملی سی‌ویکمین جشنواره فیلم فجر با حضور حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سینماگران و مسئولان سینمایی کشور در تالار ایوان شمس برگزار شد و بیشترین جایزه ها از آن فیلم تنهای تنهای تنها ساخته احسان عبدی‌پور شد.

 اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه‌های سراسر کشور جایزه خود را به فیلم تنهای تنهای تنها ساخته احسان عبدی پور اهدا کرد.

 رضایتی دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل پس از اهدای جایزه خود به احسان عبدی‌پور گفت: فیلم تنهای تنهای تنها روایت ‌گر ایرانی است که دغدغه‌های ملت آن 34 سال مظلومانه در سینمای ایران سانسور شد و این فیلم از گفتن آن‌ها خجالت نکشید و جا داشت که این فیلم در بخش بین‌الملل هم مورد توجه قرار می گرفت.

متن بیانیه هیئت داوران اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل به شرح زیر است:

 انقلاب اسلامی ایران یگانه منادی اسلام ناب محمدی در زمانه‌ی حکومت نفس اماره است. سی و چهار سال پیش امام امت بنای انقلابی را نهاد که بن‌مایه‌ی اصلی آن دگرگونی فرهنگی و تحولات انفسی آحاد امت بود. تداوم این حرکت مبارک منوط به پافشاری بر نقاط قوت و مزیت‌های این حرکت مبارک می‌باشد؛ امری که رهبر فرزانه انقلاب در تمام مدت زعامت خویش بر این مهم تاکید داشته‌اند. دغدغه‌هایی از جنس فرهنگ که خواب را از چشمان مبارک ایشان ربوده است.

بیشک عرصه‌ی سینما یکی از مقولات تاثیرگذار در فضای خطیر فرهنگی است. امری که مدیریت آن علاوه بر جهت‌دهی افکار عمومی و الگوسازی زندگی مبتنی بر دین در داخل کشور می‌تواند موجبات صدور انقلاب اسلامی ایران را فراهم سازد و دل دلبستگان به اسلام ناب محمدی را در سراسر گیتی شاد نماید که گزاره دوم؛ امروز و در زمانه‌ی بیداری ملت‌های مسلمان از اهم موضوعات نظام اسلامی است.

 جشنواره فیلم فجر نمایان‌گر عملکرد یکساله سینمای کشور به مخاطبین است که گاهی مجالی برای خودنمایی و خودستایی جریان‌هایی بوده که کمترین قرابت را با گفتمان انقلاب پیر خمین داشته است و بر کسی پوشیده نیست که اصل قرابت گفتمانی علت‌العلل شکل‌گیری جشنواره‌ای بوده که مزین به نام فجر گردیده است. اما بعد از عبور از دهه اول تولد این جشنواره، خروج قطار سینمای ایران از ریل انقلاب باعث دلسردی شیفتگان گفتمان انقلاب شده بود.

 به یاری حضرت رب، جشنواره سی و یکم امتداد همان رویشی بوده که در جشنواره‌ی سی‌ام شاهد آن بوده‌ایم؛ حرمت حریم خانواده، جاری بودن روابط انسانی، گریز از تهرانیزه شدن، دارا بودن روح امید و نشاط و پر رنگ بودن نقش توکل از شاخصه‌هایی بوده‌اند که در غالب آثار جشن سینمایی امسال مشهود بوده‌اند؛ که می‌تواند این نهال را قوت بخشد.

 جنبش دانشجویی به عنوان دیدبان فرهنگی جامعه، با قضاوت‌های سیاسی و اظهار نظرهای قبیله‌ای در پدیده‌های فرهنگی از جمله عرصه مهم سینما و یا اینکه طومار یک فیلم را به دلیل انتقادی کوچک بپیچیم، مخالف است. اینکه تنها کسانی که در تشکیلات سینما صاحب عده و عده می‌باشند امکان بروز داشته باشند و کسانی که با وجود شایستگی‌های فنی و محتوایی از شارلاتانیزم تبلیغاتی و رانت‌های قبیله‌ای بی‌بهره‌اند، کنار گذاشته شوند، شایسته‌ی نظام اسلامی نمی‌باشد.

 متاسفانه طی سال های گذشته شاهد آن بودیم که سینمای کشور دچار پدیده ی سانسور درونی شده بود. به این معنا که در طی بیست سال حتی یک فیلم در رابطه با انقلاب اسلامی ساخته نشد، شهیدان جبهه ی علمی انقلاب مغفول ماندند و هزار و یک غفلت دیگر! اما نکته ی محل تأمل اعتراض و پرچم داری عده ای نسبت به پدیده ی سانسور است که خود عامل این سانسوریسم شدند. در همین راستا اتحادیه‌ی انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل با توجه به مضامین عمیق اسلامی ـ ایرانی، جایگاه خانواده و نظام آموزشی، وجهه‌ی بین‌المللی فیلم و ابعاد انقلابی، فیلم «تنهای تنهای تنها» را به عنوان فیلم منتخب خود معرفی می کند.

 به هر سو جشنواره‌ی سی و یکم آغاز مسیری طولانی برای رسیدن به سینمای ملی ایران اسلامی است که باید تمام همّ و توجه مسئولین به حفظ و پرورش این فضا ـ که با میدان دادن به فیلمسازان جوان امکان پذیر است ـ معطوف باشد.

 محمدامین مهدی‌نژاد، سید مهدی موسوی، علی کرد و عطیه توسلی

25/11/1391

توضیح: این مطلب روز گذشته در سایت دیدبان منتشر شد.

اشاره:

در بحث جریان‌شناسی سینما همواره با دو مقوله «سیاست‌گذاران» و «سینماگران» روبرو هستیم. "مخاطبان و تماشاگران سینما" گرچه جزو اصلی چرخه صنعت سینمایی می‌باشند اما تأثیر آنها بر این صنعت، غیر مستقیم و بر اساس میزان فروش محاسبه می‌شود. لذا تأثیرگذاری مستقیم و عاملیت با دو مقوله فوق‌الذکر یعنی "سیاستگذاران و سینماگران" است. با مروری بر تاریخ 34 ساله‌ی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، می‌توانیم به راحتی تأثیر سیاست‌های کلان دولت‌ها در حوزه سینما را مورد بررسی و مطالعه قرار دهیم.

گرایش فیلم‌سازان به موضوعی خاص در جامعه متأثر از پارامترهای بسیاری است که یکی از آنها سرمایه‌گذاری‌های دولتی و فیلم‌های سفارشی است. تجربه نشان داده است که محصول نهایی یک پروژه سینمایی لزوماً در چارچوب سیاست‌های سرمایه‌گذار نیست. به عنوان مثال می‌توانیم فیلم‌های توقیف‌شده‌ی برخی از مراکز دولتی از جمله حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، شهرداری و نیروی انتظامی را مثال بزنیم.

در نگاه جزیی‌تر می‌توانیم تأثیر سیاست‌های دست‌اندرکاران جشنواره بر سینما را نیز مثال بزنیم. این مسئله از آنجا قابل اثبات است که انتخاب‌های جشنواره فیلم فجر و عدم پذیرش فیلم‌هایی که با سیاست‌های جشنواره هم‌خوانی ندارد، تأثیر مستقیمی بر مطرح شدن یا طرد شدن فیلم‌ها در نگاه عمومی جامعه داشته است. همین اعتراض سینماگرانی که فیلم آنها به جشنواره راه نیافته است، یا در بخش مسابقه مورد بی‌مهری هیات داوران قرار گرفته است، نشانی از اهمیت برگزاری جشنواره دارد.

در این یادداشت کوتاه سعی داریم با مروری بر فیلم‌های سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، این جشنواره را مورد نقد و بررسی قرار دهیم. بدیهی است تحلیل پیش رو به هیچ عنوان نمی‌تواند به عنوان بررسی عملکرد یک ساله‌ی سینمای ایران تلقی شود. زیرا همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردم، مسئولین هر جشنواره‌ای تلاش می‌کنند حتی‌الامکان از اکران فیلم‌های مسئله‌دار و ایجاد جو رسانه‌ای منفی بعد از آن جلوگیری کنند.

نگارنده با مشاهده‌ی تمام فیلم‌های بخش «نگاه نو»، «سودای سیمرغ» و «خارج از مسابقه» سعی دارد تا نگاه «سیاست‌گذاران» و «سینماگران» این دوره جشنواره را تحلیل و بررسی نماید.