وقوع حوادث پس از انتخابات سال 88 تاثیر عمیقی بر نوع فیلم‌ها و مستندهای ساخته شده طی 2 سال اخیر داشته و نتیجه آن تولید آثار بسیاری با موضوعات سیاسی و اجتماعی بوده است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به این حوادث اشاره داشته‌اند.

 

اما در بین تولیدات سینمایی، بدون شک اثری به قوت «قلاده‌های طلا» که بدون نگاه یک جانبه‌گرایانه ساخته شده باشد وجود ندارد.

درام سیاسی «قلاده‌های طلا» با روایتی مستندگونه به حوادث قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 می‌پردازد. این فیلم با استفاده از تکنیک تعلیق و کنایه دراماتیک، روایتی معماگونه از حضور جاسوسان خارجی در ایران را به تصویر می‌کشد.

در طول داستان فیلم، با دانستن این موضوع که جاسوسی در بین نیروهای وزارت اطلاعات وجود دارد، به تمام نیروهای اطلاعاتی موجود در فیلم شک می‌کنیم و این حس کنجکاوی و تعلیق تا آخرین سکانس فیلم ما را درگیر خود می‌کند.

 

 

نشان دادن حضور یک فرد خائن در وزارت اطلاعات و نیروهای پلیس، ایده‌ بسیار مشکلی برای ساخت فیلم بوده است. ایده‌ای که حواشی بسیاری را در زمان تولید و حتی تا لحظه‌ اولین اکران سینمایی و پس از آن به‌وجود آورد به نحوی که بارها از محافل خبری در مورد توقف تولید و اکران آن صحبت به میان آمد و حتی اکران آن در زمان جشنواره به تاخیر افتاد. مسئله‌ای که باعث شد در شب اکران فیلم در برج میلاد، 3000 نفر به تماشای فیلم بیایند و از فرصتی که امکان داشت دیگر نصیبشان نشود، استفاده کنند.

البته فیلم تنها به بحث حضور جاسوس در بین نیروهای خودی اکتفا نمی‌کند و اختلافات موجود در نوع برخورد با معترضین خیابانی، حمله به پایگاه بسیج و مردمی که در آن حادثه کشته شدند را نیز روایت می‌کند.

 

واکنش منتقدان
 

انتخاب خزائی، تهیه‌کننده فیلم به عنوان دبیر جشنواره فجر، ابوالقاسم طالبی را در شرایطی قرار داد که فیلمش را وارد بخش مسابقه جشنواره نکند. عاملی که اگر وجود نداشت، به گفته بسیاری از منتقدان، قلاده‌های طلا جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را از آن خود کرده بود. (چه بسا که احتمال دریافت جوایز دیگری هم نصیب این فیلم می‌شد).

پس از اکران فیلم در برج میلاد، اولین واکنش‌های جدی منتقدان و اصحاب سینما شروع شد و نقدهای شفاهی و مکتوب بسیاری در بیان ساختار حرفه‌ای فیلم بیان شد.

 

این تعریف و تمجیدها به ساختار حرفه‌ای داستان و کارگردانی فیلم خلاصه نشد و در آخرین اظهارنظرهای سینماگران در چند روز اخیر، موسیقی فیلم به عنوان یکی از موسیقی‌های مطرح و حرفه‌ای روز مورد بحث قرار گرفت. بهزاد عبدی در این باره می‌گوید: «سرگئی کروتسنکو در «قلاده‌های طلا» از نوعی موسیقی استفاده کرده که در هالیوود و البته موسیقی فیلم جاسوسی و اکشن روز دنیا رایج است.»

 

چرا ممکن است فیلم را دوست نداشته باشیم؟
 

واکنش‌های منفی نسبت به فیلم به چند دسته تقسیم می‌شود. گروهی از تماشگران عدم اشاره فیلم به حوادث دیگرِ بعد از انتخابات را دلیل نقص فیلم می‌دانستند.

 

این تماشاگران ضمن حمایت از ساختار و داستان فیلم به مواردی اشاره می‌کردند که نشان از عدم شناخت به مسائل فنی و حرفه‌ای سینما بود. فیلم با تمام توان خودش و با سرعت بسیار زیاد تنها گوشه‌ای از حوادث بعد از انتخابات را می‌تواند به تصویر بکشد.

 

موردی که خود طالبی در یکی از مصاحبه‌هایش به آن اشاره می‌کند و بیان تمام حوادث را معطوف به ساختن یک سریال 40 ـ 50 قسمتی می‌داند. این مسئله حتی در نگاه منتقدینی مثل سعید مستغاثی جور دیگری بیان می‌شود.

 

این منتقد سینما برعکس دیدگاه این گروه، ضمن بیان اینکه قلاده‌های طلا یکی از قوی‌ترین فیلم‌های سینمایی چند سال اخیر است، وجود حوادث بسیار در این فیلم را مورد نقد قرار می‌دهد.

گروه دیگری از منتقدان نسبت به فیلم، کسانی هستند که بدون دیدن فیلم و بر اساس سیاه‌نمایی‌های منتشر شده در رسانه‌هایی چون بی.بی.سی و... نسبت به محتوای فیلم اعتراض کرده و بازیگران فیلم را مورد ناسزا قرار می‌دهند!

اما اگر بخواهیم بدور از حواشی و فقط از نگاه تخصصی به این فیلم نگاه کنیم، شاید دیالوگ‌های ابتدایی و صحنه‌های مربوط به تجمعات خیابانی قبل از انتخابات را جزو نکات ضعیف فیلم ببینیم.

 

بررسی انتقادات دیگر نسبت به فیلم، مربوط به داستان آن است که بیان آن کل محتوای فیلم را لو می‌دهد، اما و در هر صورت فیلم‌هایی چون اخراجی‌های 3 و پایان‌نامه به هیچ وجه قابل قیاس با آخرین ساخته‌ ابوالقاسم طالبی نیست و به صراحت می‌توان گفت که از نگاه جاسوسی و اطلاعاتی نیز، در ایران فیلمی به این قوت و جسارت تاکنون ساخته نشده بود.


پ.ن:
1) این مطلب که معرفی کوتاهی از فیلم قلاده های طلا می باشد، به سفارش خبرگزاری دانشجو و خبرنامه دانشجویان ایران نوشته شده است. پس از اتمام اکران فیلم در سینماها ـ همانطور که قبلا هم قول داده شده بود ـ در مطلبی مفصل به نقد این فیلم خواهیم پرداخت.

2) این مطلب در دیگر پایگاه های خبری:

ـ نشان بی نظیری بر گردن قلاده های طلا در خبرگزاری دانشجو

ـ خبرنامه کاغذی دانشجویان ایران

- اکران دانشگاهی فیلم قلاده های طلا