تلاش رسانههای صهیونیستی و غرب برای نشان دادن چهرهای زشت از مسلمانان و ایجاد تنفر از اسلام، پس از ماجرای 11 سپتامبر 2001 وارد مرحلهی جدیدی شد. در این راه آمریکا با معرفی القاعده به عنوان الگویی از اسلام و ایجاد حس نفرت به آنان در تلاش بود که موجی از اسلام هراسی را در جهان ایجاد کرده و از گسترش اسلام در اروپا و آمریکا بکاهد. حربهای که هر چند در بعضی از موارد ضربههای سنگینی وارد کرد اما در مجموع نتوانست از علاقه و گرایش جهانیان به اسلام جلوگیری کند.
موج گرایش به اسلام آنچنان دولتمردان غربی و صهیونیستها را در فشار قرار داده است که به ابزارهایی چون قرآن سوزی و توهین به پیامبر اسلام نیز متوسل شدند. حال در کنار این اقدامات، ساخت فیلمهایی چون سنگسار ثریا، 300، پرسپولیس، فتنه و... را هم بگذارید.
نگارنده با این پیش فرض که این مباحث برای جامعهی دانشگاهی ما مسئلهی تازهای نمیباشد قصد آن را دارد که گوشهای از اقدامات ضد صهیونیستی ایرانیان را معرفی کند.
در جشنوارهی فیلم فجر 2 سال پیش، فیلمی به نمایش درآمد که توجه بسیاری از منتقدان و دغدغهمندان دینی را به خود جلب کرد. فیلم بسیار تأثیرگذار «شکارچی شنبه» ساختهی پرویز شیخطادی بدون شک یکی از قویترین فیلمهایی است که جنایات این قوم ظالم را به تصویر میکشد. در این یادداشت به بررسی اجمالی ساخت این فیلم و حواشی جالب آن میپردازیم.
پرویز شیخطادی کیست؟
پرویز شیخطادی متولد 1340 آبادان است. وی اولین فیلم خود سرزمین پدربزرگ را در سال 77 ساخته است. در کارنامه سینمایی او کارگردانی فیلمهایی چون دایناسور، سومین روز پس از مرگ، سینهسرخ، پشت پرده مه، روایت سهگانه(اپیزود اول، یک آرزوی کوچک)، دفتری از آسمان و شکارچی شنبه به چشم میخورد. آخرین ساختهی شیخطادی فیلمی با موضوع دفاع مقدس است که این روزها کار تدوین نهایی آن انجام میشود.
این کارگردان با سابقه سینما علاوه بر کارگردانی و نویسندگی، طراحی صحنه و لباس، تدوین، تهیهکنندگی، طراحی دکور و بازیگری را نیز در کارنامه درخشان سینمایی خود دارد که به عنوان نمونه میتوان به طراحی صحنه و لباس فیلم «آژانس شیشهای» اشاره کرد.
مشخصات فیلم شکارچی شنبه:
کارگردان: پرویز شیخ طادی
بازیگران: دارین حمسه، آریه سوکیاسیان، علی نصیریان، امیریل ارجمند، مهدی فقیه، محمود راسخفرد و بازیگران کودک محمدجواد جعفرپور و مبینا کریمی
تهیهکننده: مؤسسه شهید آوینی
مدیر فیلمبرداری: حسین ملکی
مجری طرح: مصطفی سلطانی
مدیر تولید: مجتبی امینی
مدیر صدابرداری: خسروکیوان مهر
طراح صحنه و لباس: بابک پناهی
طراح گریم: سودابه خسروی
دستیار اول کارگردان و برنامهریز: یعقوب غفاری
جلوههای ویژه: جواد شریفی
مکان فیلمبرداری: 80 درصد فیلمبرداری "شکارچی شنبه" در طی اقامت 25 روز گروه در لبنان فیلمبرداری شده و 20 درصد آن در مناطق مختلفی از ایران نظیر چالوس و تهران انجام شده است.
این فیلم محصول مشترک موسسه فرهنگی هنری شهید آوینی و سیمافیلم میباشد.
داستان فیلم:
در یک بندرگاه اسرائیل، زنی یهودی که پس از مرگ همسرش، با یک مرد مسیحی ازدواج کرده است، کودک 8-7ساله خود را درپی اقدامات حقوقی و اصرارهای زیاد پدربزرگش (علی نصیریان) برای مدت کوتاهی به وی میسپارد. پدربزرگ کودک که یکی از سران جریان فکری صهیونیسم است در جواب نگرانیهای مادر، وعده میدهد که او یک ماه بیشتر اینجا نمیماند و پس از آن، کودک با اراده خود هرکجا که خواست میتواند برود.
این فیلم ماجرای استحاله فکری و ذهنی این کودک و حرکت از فطرت پاک انسانی تا تبدیل شدن به موجودی خشن، خطرناک و خونریز است.
تحریف آموزههای دینی زمینهای برای انجام جنایت
شیخطادی با اشاره به دغدغههای خود برای پاسخ به جنایات صهیونیستها میگوید: «10-11 سال پیش، زمانی که اسرائیلیها از جنوب لبنان عقبنشینی کرده بودند سفری به لبنان داشتم و از همان جا جرقه ساخت این فیلم به ذهنم رسید. در ابتدا تصور میکردم که این دشمن صهیونیستی یک کشور صرفاً اقتصادی نظامی است اما وقتی دربارهی بنیانها و پایههای رژیم اسرائیل تحقیق کردم به این نتیجه رسیدم که ما با یک رژیم و تفکر صرفاً نظامی یا یک حکومت نظامی مصطلح یا عادی و شبیه حکومتهای غاصب دیگر روبرو نیستیم بلکه با یک تفکر مذهبی و ایدئولوژیک مواجه هستیم که بر اساس باورهای مذهبیاش ساختار اقتصادی، سیاسی و نظامیاش را چیده است. (خبرنامه دانشجویان ایران 19/8/89)
به گفتهی کارگردان این فیلم، رسیدن به لایههای پنهان افراطیگریهای یهود محصول گفتوگوی او با بسیاری از یهودیان بیطرف و بررسی متون و اندیشههای اسرائیلی بوده است. وی در نشست بررسی فیلم شکارچی شنبه که در محل خبرگزاری قدس برگزار شد گفت: «مخاطب اصلی من در این فیلم یهودیان هستند که باید بدانند چه طوقی بر گردنشان افتاده و آنها را منفور جهان کرده است... حقیقتاً قوم یهود مورد ظلم عدهای شیاد و تندرو مذهبی واقع شده است که با تزریق و تحمیل اعتقادات خود به سربازان، جنایت را در جهان همهگیر میکنند و در سکوت دنیا دیگران هم به خود جرأت انجام جنایت را میدهند.»
بر اساس این گفتهها و برخلاف تصور عدهای که به بهانهی امکان اعتراض یهودیان ایران مانع اکران این فیلم میشدند، شکارچی شنبه بیانگر افراطیگریهای عدهای از خاخامهای یهود در اسرائیل است و این مسئله با نگاه تیزبین کارگردان به نحوی به تصویر کشیده شده است که به راحتی میتوان آن را به افراط و تفریط در هر دین و آیینی تعمیم داد.
شیخطادی در جایی دیگر میگوید: «همان طور که میدانید برای بررسی هر ایدئولوژی، باید وارد پایههای فکری آن ایدئولوژی شویم و ریشههای آن را پیدا کنیم. ریشهها معمولاً در جاهایی است که آموزش و فکر تزریق میشود و در رژیم صهیونیستی، این مکان فکرسازی جز در مراکز مذهبی، مدارس دینی و دانشگاههای آنها نبود، بنابراین هر قدر جلوتر رفتم دیدم که بهترین جایی که میشود در مورد این رژیم صحبت کرد مراکز مذهبی آنهاست. (خبرگزاری فارس 29/6/90)
در همین رابطه قهرمانی تهیهکننده این فیلم میگوید: «در جنگ ۳۳ روزه لبنان، صهیونیستها از کودکان یهودی درخواست میکردند تا روی گلولههای توپ بنویسند «برای بچههای فلسطین» و این یعنی ما برای شما آرزوی مرگ و نابودی داریم!» (نشست نقد و بررسی فیلم شکارچی شنبه در فرهنگسرای انقلاب)
دفاع از مرزهای فرهنگی کار سادهای نیست
برای ساخت چنین فیلمی مشکلات متعددی پیش آمد که انتخاب بازیگر تنها یکی از آنها بود. در گفتوگو با عوامل فیلم سختیهای ساخت یک فیلم ضد صهیونیستی را میبینیم. به طور مثال افراد زیادی که ادعای ضد صهیونیست بودن دارند و حتی قرارداد هم بسته بودند حاضر به همکاری نشدند و دلیل خود را ایجاد مشکل در سفرهای خارجیشان میدانستند!
اما شیخطادی با اشاره به استقبال بازیگران خارجی از ایفای نقش در این فیلم به خاطر نگارش مستند فیلمنامه میگوید: برای اینکه بازیگران خارجی، این فیلم را صرفاً تبلیغاتی یا ناعادلانه و یک جانبه نیانگارند، و همچنین پرهیز از هرگونه تهمت و توهین، تمامی اسناد و وقایع را از درون جامعه صهیونیستی استخراج کردیم و با برداشت از مصاحبهها، فیلمها و مستندهایی که خودشان در ارتباط با آموزههای دینیشان ساختهاند و با قیاسهای مداوم فیلمی کاملا مستند ساختهایم که تمام اسناد و مدارک آن موجود است.
وی در ادامه میافزاید: زمانی که فیلمنامه به شکل حرفهای و جذاب باشد، بازیگر را جذب میکند و بازیگران این فیلم نیز بدون هراس از رژیم صهیونیستی یا هر جای دیگری مباحث و مفاهیم این فیلمنامه را بررسی کردند و چون در زمان ساخت این فیلم مرتباً جنایات رژیم صهیونیستی و فتاوای علمای دینی آنها مانند مجاز بودن کشتن کودکان و سرقت اعضای بدن مسلمانان تکرار میشد نیاز به توضیح بیشتر ما نبود و بازیگران نیز با مشاهده این اسناد به حرکت و نگاهشان ایمان میآوردند و استقبال میکردند. (نشست بررسی فیلم شکارچی شنبه در خبرگزاری قدس)
شیخطادی در مورد نگارش فیلمنامه میگوید: نخست باید دشمن را شناخت، در این زمینه اطلاعات خوبی در کشور وجود داشت اما صرف دشمنشناسی نمیتوانستم فیلمنامهای منصفانه بنویسم چرا که ما باید خودمان را جای یک خاخام بگذاریم و ببینیم که چه تصمیمی میتوانیم بگیریم، جایی که قاتل آدمها بر اساس ایدوئولوژی خود قتلهای عجیب غریب انجام بدهد، باید حتماً جای وی قرار میگرفتیم و این کار از لحاظ روحی کار بسیار سخت و بدی بود، البته چارهای نبود، نمیتوانستیم بدون این روش، آن را درک کنیم. البته چنین شرایطی برای بازیگران ما نیز ایجاد شد، گرچه انتقال اطلاعات در مدت زمانی کوتاه، به دلیل حجیم بودن تحقیقات سخت بود اما ضروری بود چرا که تمامی عوامل باید به این باور میرسیدند که قرار است چه کاری انجام دهند. (خبرگزاری فارس 29/6/90)
این کارگردان در بخش دیگری از اظهارات خود در خبرگزاری فارس میگوید: از موضوع و یک وظیفه به یک قصه رسیدن کار سختی است، اما با تمام سختی ما تلاش کردیم این هدف محقق شود، همانطور که میدانید یک کشور دارای مرزهای جغرافیایی و فرهنگی است و اگر بگوئیم تنها مرزهای جغرافیایی آن مهم است به خطا رفتهایم و ما دچار بحران شده و مدیریت این شرایط هم، چیزی جز مدیریت بحران نخواهد بود. بنابراین باید بگویم متأسفانه مرزهای فرهنگی ما رها شده و در معرض تاخت و تاز قرار گرفته است.
نگارنده در صحبتهای دیگری که با عوامل فیلم داشته است (مثلاً با بابک پناهی طراح صحنه و لباس فیلم) به نکات جالب توجه دیگری هم میرسد که به دلیل اطالهی کلام از ذکر آنها خودداری میکنیم.
بعدنوشت1: باز بودن نظرات برای این پست آزمایشی است. ببینیم بعضی ها جنبه دارن نظر خصوصی اینقدر ندن!
بعدنوشت2: اگر آقای شیخ طادی اجازه بدهند پشت پرده عدم حمایت بعضی ها! از فیلم شکارچی شنبه را منتشر خواهم کرد.